- گیتی داری
عمل گیتی دار، گیتی داشتن، جهانداری
معنی گیتی داری - جستجوی لغت در جدول جو
- گیتی داری
دارندگی جهان پادشاهی عالم
پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما
(حَ شَ رَ / رِ خوا / خا)
لغت نامه دهخدا
دارندۀ گیتی، صاحب و قابض گیتی، گیتی آرای و گیتی بان که به معنی پادشاه باشد، (از بهار عجم) (آنندراج)، مالک عالم و پادشاه، (ناظم الاطباء) :
ز جملۀ ملکان جهان که داند کرد
هزار یک زان کان شهریار گیتی دار،
فرخی،
امیر غازی محمود سیف دولت و دین
خدایگان جهانگیر شاه گیتی دار،
مسعودسعد،
بلندهمت و بسیاردان و اندک سال
جهان گشای و ممالک ستان و گیتی دار،
کمال اسماعیل (از آنندراج)،
جاودان گیتی به حکم شاه گیتی دار باد
جایگاه بدسگال شاه گیتی، دار باد،
کمال اسماعیل (از آنندراج)
ز جملۀ ملکان جهان که داند کرد
هزار یک زان کان شهریار گیتی دار،
فرخی،
امیر غازی محمود سیف دولت و دین
خدایگان جهانگیر شاه گیتی دار،
مسعودسعد،
بلندهمت و بسیاردان و اندک سال
جهان گشای و ممالک ستان و گیتی دار،
کمال اسماعیل (از آنندراج)،
جاودان گیتی به حکم شاه گیتی دار باد
جایگاه بدسگال شاه گیتی، دار باد،
کمال اسماعیل (از آنندراج)
(وَ)
لغت نامه دهخدا
داور گیتی. آنکه در گیتی داور باشد. حاکم و قاضی در گیتی، آنکه به عدل داوری کند:
با تیغ گردون پیکرش گردون شده خاک درش
وز رای گیتی داورش گیتی نمودار آمده.
خاقانی
با تیغ گردون پیکرش گردون شده خاک درش
وز رای گیتی داورش گیتی نمودار آمده.
خاقانی
(خُ)
لغت نامه دهخدا
خدای گیتی. پروردگار جهان. آفرینندۀ جهان:
چو نیکی نمایدت گیتی خدای
تو با هر کسی نیز نیکی نمای.
اسدی.
جوانمرد گفت ای ز گیتی خدای
به پیغمبری خلق را رهنمای.
نظامی.
نظر کن در این جام گیتی نمای
ببین آنچه خواهی ز گیتی خدای.
نظامی.
، کنایه از پادشاه باشد
چو نیکی نمایدت گیتی خدای
تو با هر کسی نیز نیکی نمای.
اسدی.
جوانمرد گفت ای ز گیتی خدای
به پیغمبری خلق را رهنمای.
نظامی.
نظر کن در این جام گیتی نمای
ببین آنچه خواهی ز گیتی خدای.
نظامی.
، کنایه از پادشاه باشد
عمل گیتی بان، نگهداری گیتی و جهان
آرایش دهنده گیتی، عالم آرای، (ناظم الاطباء) :
سپهری برین گونه برپای کرد
شب و روز را گیتی آرای کرد،
فردوسی،
ای بار خدای گیتی آرای
بربندۀ پیر خود ببخشای،
سعدی،
، خداوند و خالق گیتی، (آنندراج) (بهارعجم)، از اوصاف پادشاه باشد، (از آنندراج) (از بهار عجم) (فرهنگ شعوری ج 2 ص 314) :
شه گیتی آرای خورشیدبخت
که بر تارک چرخ بنهاد تخت،
فردوسی،
،
نوعی از گل سرخ نیک منظر و رعنا که از بصره آورند و پرهای آن را مدتی میتوان نگاه داشت و چون آن را در لای لباسها نهند بوی خوش به آنهامیدهد شبیه به بویی که مرکب از بوی مشک و عنبر باشد، (از فرهنگ شعوری ج 2 ص 314) (ناظم الاطباء)، رجوع به گل گیتی شود
سپهری برین گونه برپای کرد
شب و روز را گیتی آرای کرد،
فردوسی،
ای بار خدای گیتی آرای
بربندۀ پیر خود ببخشای،
سعدی،
، خداوند و خالق گیتی، (آنندراج) (بهارعجم)، از اوصاف پادشاه باشد، (از آنندراج) (از بهار عجم) (فرهنگ شعوری ج 2 ص 314) :
شه گیتی آرای خورشیدبخت
که بر تارک چرخ بنهاد تخت،
فردوسی،
،
نوعی از گل سرخ نیک منظر و رعنا که از بصره آورند و پرهای آن را مدتی میتوان نگاه داشت و چون آن را در لای لباسها نهند بوی خوش به آنهامیدهد شبیه به بویی که مرکب از بوی مشک و عنبر باشد، (از فرهنگ شعوری ج 2 ص 314) (ناظم الاطباء)، رجوع به گل گیتی شود
آنکه مدار گیتی بگرد او باشد گیتی پناه: ای ضیاء السلطنه ای بانوی گیتی مدارخ
کسی که در جهان داور و حاکم باشد: با تیغ گردون پیکرش گردون شده خاک درش وزرای گیتی داورش گیتی نمودار آمده. (خاقانی)
خداوندی گیتی، پادشاهی: ... در هیچ کاری از مهمات فرمانروایی و معظمات گیتی خدایی زمام اختیار جز بدست قائد توکل... نسپرده (ناصر الدین شاه)